طراحی پیاده راها در شهر تهران؛ با تمرکز بر نیازهای اجتماعی شهر” عنوان گزارشی است از مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهر تهران که در قالب دانش شهر شماره 123 در تابستان 1391 منتشر شده است . پیاده راه و مراکز خرید به عنوان خیابانهایی معرفی شده اند که در آن مدااخله وسایل نقلیه کاهش یافته و یا بکلی حذف شده اند. تعاملات اجتماعی در آنها بخاطر فعالیت های اقتصادی و اجتماعی نقش اساسی پیدا کرده است. در این گزارش 46 صفحه ای با اشاره به نمونه های اجرا شده داخلی نظیر پیاده راه خیابان تربیت در تبریز و پیاده راه صف در تهران، به چند نمونه ویژگی های پیاده راه در شهرهای کپنهاک در دانمارک، بارسلون در اسپانیا و استانبول در ترکیه نیز اشاره شده است. همچنین با توجه به اهمیت طرحهای جامع پیاده در توسعه و گسترش سهم پیاده در نظام حمل و نقل شهری، بدو نمونه طرح جامع پیاده در پاریس و مینیاپولیس نیزپرداخته شده است.
گزارش فوق همچنین اشاره دارد گرچه تهران دارای طرح جامع پیاده نیست اما تعیین اهداف، مقایسه و ارایه اقدامات ، شناسایی و مشکلات پیاده و دوچرخه در تهران در 7 بند نیز درقالب «طرح جامع حمل و نقل ترافیک تهران» در سال 1387 تهیه و منتشر شده است و در جمع بندی مسایل و مشکلات پیاده روهای تهران را از دو بعد مدیریتی و اجرایی پیگیری کرده است.
پیشنهاد مقایسه تطبیقی با طرحهای پیاده پاریس و مینیاپولیس در مورد یافتن نواقص و کمبودها از بعد اجرایی توسط تهیه کنندگان این گزارش، بدون در نظر گرفتن پیش زمینه های فرهنگی / اجتماعی ، وسعت ، امکانات و زیرساخت های موجود حمل و نقل شهر تهران با این دو شهر بنظر کمی عجولانه و بدور از مطالعات همه جانبه صورت گرفته است . اما در بخش اجرایی به مسایل گوناگونی نظیر مسایل فیزیکی، طراحی ، محیطی و قوانین و مقررات اشاره شده است و توسط تهیه کنندگان گزارش به دست اندرکاران مسایل پیاده از جمله سازمان زیباسازی در شهر تهران توصیه شده است تا بدانها توجه گردد و در دستور کار خود قرار دهند.
گرچه در نتیجه گیری آمده است که ” شهر تهران برای مدیریت فضای پیاده دارای سیاست و راهبردهای مشخص نمی باشد”، اما این گزارش به این موضوع مهم کلیدی یعنی «مدیریت یکپارچه» و واحد که مدیریت شهرداری در دو دهه گذشته با رها از تریبونهای مختلف بر آن اصرار ورزیده، هیچ اشاره ای نمی کند، که چرا شهرداری علی رغم اقدامات مثبت و سازنده در زمینه گسترش و توسعه پیاده در مدیریت کنونی شهرداری تهران، پیادگان که به تعداد جمعیت تهران تخمین زده می شوند (چرا که همه ما ساعاتی از شبانه روز بصورت پیاده جابجا می شویم)، دارای یک مدیریت واحد و یکپارچه، حداقل نظیر سازمان ترافیک برای موضوع پیاده در شهرداری تهران نمی باشد. در حال حاضر گرچه سازمان زیبا سازی زیر مجموعه معاونت خدمات شهری کار بازسازی و بهسازی پیاده روها و ایجاد پیاده راها را بعهده دارد، اما دیگر معاونت های شهرداری تهران ازجمله معاونت حمل ونقل و ترافیک، معاونت عمرانی ، معاونت اجتماعی و معاونت شهرسازی و معماری همگی در این باره هم مشارکت داشته و هم دارای راهبرد و مسئولیت مشخصی نیستتد. از نظر سازمانی چه کسی مسئول و پاسخگوی مسایل و مشکلات شهروندان تهران در حوزه مسایل پیاده می باشد.
پایان بخش این گزارش که جای تشکر و قدرانی از تهیه کنندگان و مسئولین مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهر تهران را دارد، به کیفیت زندگی و نیازهای عابرین پیاده از دو بعد شرایط عینی و ذهنی عابرین پیاده پرداخته و به مدلهای نیاز های عابرین پیاده در سه سطح استراتژی ، تاکتیک و اجرا اشاره دارد همچنین برنامه و طراحی پیاده راهها را در 6 بند شامل ابعاد اقتصادی، زیست محیطی، اجتماعی، فرهنگی با مشارکت اجتماعی، طراحی فضاهای خیابانی و نهایتا تجهیزات و عناصر طراحی کالبدی پیاده راهها شرح داده شده است.
این گزارش از سایت مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهر تهران قابل دسترسی برای عموم می باشد
