ساخت “گردش بازار” با سرعت زیاد

ساخت و راه اندازی مجموعه های تجاری بزرگ تحت عنوان گردش بازار [1]( مال) چند سالی است که در شهرهای ایران از جمله تهران، مشهد، شیراز، اصفهان ، تبریز… با سرعت زیادی توسط سرمایه گذاران بخش خصوصی ، و بانکها با مجوز و حمایت مدیریت شهری دنبال می شود. گرچه بسیاری از مردم از این پدیده نوظهور در شهرهای ایران استقبال می کنند، اما نباید فراموش کرد که الگوی شهرسازی و معماری بکار رفته در این ارتباط کاملا بر گرفته از شکل مالهای بزرگ ساخته شده در دهه 1960 به بعد که در اکثر شهرهای بزرگ  در آمریکا و اروپا بوجود امدند، می باشد. بدلیل مزیت دسترسی آسان با اتومبیل ، پارک مجانی، صرف وقت کمتر و همچنین کاهش قیمت کالاها، اینگونه مراکز خرید چند منظوره مورد استقبال بسیاری از خریداران واقع شده است . اما تجربه بسیاری از کشورهای دیگر در این باره نشان دهنده آن آتست که همزمان خرده فروشان بیشماری از سطح محله و مناطق که امکان رقابت با این پدیده را نداشتند را به ورطه نابودی کشانده و مراکز شهری پرجمعیت را خالی از سکنه کرده و به حاشیه می راند

هنوز مشخص نیست که آنهاییکه نوستالژی محله های قدیمی را داشته و تفکر محله محوری را در سالهای اخیربطور جد در مدیریت شهری مطرح و بدنبال احیای محله ها هستند، چگونه می خواهند با این پارادوکس سنت و مدرنیته کنار بیایند و با آن مقابله نمایند.  شاید هم راه حلی منطقی هرگز برای آن نیابند. در این بین اگرچه نمی توان راحتی، روانی و سرعت دسترسی حرکت اتومبیل از مقصد به مبدا را برای استفاده کنندگان آن کم ارزش تلقی کرد، اما بطور یقین اقدامات بیشماری که شهر را بطرف استفاده بیشتر از اتومبیل و سرعت بیشتر سوق می دهد  موجب کاهش تعاملات اجتماعی، روابط همسایگی و حس تعلق به مکان را در شهروندان در شهر می شود را نیز، نمی توان نادیده گرفت. ضمن اینکه نباید فراموش کرد که آنانیکه زودتر از ما این تجربه را در شهرهایشان بکار برده اند در چند دهه اخیر تلاش زیادی نموده و می نمایند تا شهرها را بروال سابق برگرداده و آنها را انسانی تر نمایند و روند شتابان گذشته مبنی بر استفاده از خودرو را بنوعی،  بنفع پیادگان جبران نمایند

[1]– Mall