پاتوق محله، فضايي براي مکث

ارسال شده در توسط معینی
عابرشهر | AberShahr > شهر > پاتوق محله، فضايي براي مکث

در عصر اطلاعات که سرماي فضاي مجازي ارتباطات انساني مبتني بر مکث، ديدن، گفتگو و شنيدن را سرد ساخته است نیاز به فضاهای جدیدی داریم تا امکان ارتباط مردم محلات شهری که در پيرامون ما حضور دارند را فراهم سازد. همان­ هايي­ که هم اکنون رو در رو و در جوار ما هستند، به راستی چگونه بايد از احوال همسايگان، هم محله­ اي­ ها و همشهريان خويش با خبر شد؟ اجازه بدهید به جاي جستجوي پاسخ در کوچه پس کوچه­ هاي اينترنت، این پرسش را از شهر بپرسیم؟

فضاهای عمومی شهری نظیر مساجد، پاتوق‌ها، میدان‌ها، کوي­ ها و برزن­ ها و هرجای دیگری که فرصت دیدن و دیده شدن، شنیدن و گفتگوي همراه با مکث را فراهم کنند، روح و جان هر شهرند. چنین فضاهایی ويترين و پیش­خوان ساکنان شهر محسوب می شوند. مکانی براي مکث، فضايي براي ارتباط و مرور خاطرات عابراني که به نوعي متعلق به اين مکان­ ها هستند!

در شهر مشهد، از ميادين و خيابان­هاي قديمي يا بافت قدیمی و تاريخي که مي­گذري در امتداد خيابان­ ها یا در دل محلات و بعضاً در کنار ساختمان­ هايي قديمي، فضاهای رها شده بی دفاع شهری نيز وجود دارد که شهرداري به قصد اجراي تعريض معابر، آنها را تملک نموده است. اين عقب رفتگي­ هاي خاکستري ضمن نامطلوب ساختن منظر شهر مشکلات فراواني را براي ساکنان بافت و محله­ های شهر نيز بوجود آورده است؛ به همين دليل شهرداري مشهد در راستاي گسترش فضاهاي عمومي با بافت فرهنگي و اجتماعي و همچنين استفاده بهينه از ظرفيت­هاي ايجاد شده در فرآيند تملک املاک واقع در پروژه هاي شهري تا زمان رسيدن به افق برنامه بلند مدت و تبديل اين اراضي به محيط امن و کارآمد، اقدام به راه اندازي فضاهاي متنوع و جذاب‌ شهری تحت عنوان «پاتوق محله» نموده است که اين امر تلاشی برای بازآفريني روح زندگي جمعي در شهر و کوششي در جهت تداوم حس تعلق شهروندان است.

در جوار حرم مطهر رضوي بعد از ميدان شهدا کمي بالاتر از خيابان توحيد در کنار کالبد سرد خيابان، بناهايي با آجرهاي قديمي با حوض آبی و یک فرو نشستگی‌ یا چند پله براي راهنمايي افراد به سمت سکوهاي کنج و فضاي گرم آن قرار دارد تا مردم بتوانند در ميان بنا مکث نمايند یا به دیواره‌ها تکیه دهند يا بر روي سکوها بنشينند؛ گويي مردم می‌ توانند در این رواق جدار­ه­اي پياده­ راه بنشينند، گپ بزنند، کتاب بخوانند، ببينند و ديده شوند تا هر چند براي مدتي کوتاه ابزارهاي امروزي خود را براي ارتباط کلامي و بصري کنار بگذارند. درواقع عرصه­ هايي که در گذشته شهرداري يا ديگران از ساکنان سابقشان به طريقي ستانده­اند؛ اکنون با این طرح، مدیریت شهری کالبد قديمي آنها را آراسته و براي طرحي ميان مدت به شهروندان هبه نموده است تا روحي تازه به فضاهاي عمومي و زندگي جمعي شهري دميده شود.

لینک دسترسی به مطلب در شهرآرا

معینی
smmoeini@gmail.com
سلام، به عابر-شهر خوش آمدید. اینجا وبگاه شخصی سید محمد مهدی معینی فارغ التحصیل دکترای شهرسازی با گرایش برنامه ریزی شهری از دانشگاه نیوکاسل-انگلستان است. تحصیل و زندگی در شهرهای اروپایی و آمریکای شمالی همراه با بیش از 30سال سابقه کار اجرایی و پژوهشی در مدیریت شهر تهران تجربه ای بس گرانقدر است که امیدوارم بتوانم از این طریق حاصل آنرا به دیگران انتقال دهم.