کتاب : مواجهه با شهر
تالیف: منوچهر طبیبیان، نوید پور محمد رضا و حامد ولدخانی
Experiences of Urban Development planning Processes
انتشارات: دانشگاه تهران ۱۴۰۰
کتاب “مواجهه با شهر”به همت منوچهر طبیبیان، نوید پور محمد رضا و حامد ولدخانی توسط انتشارات دانشگاه تهران (۱۴۰۰) در ۷۳۲ صفحه منتشر شد. این کتاب به نوعی قسمتی تاریخ شفایی شهر و شهرسازی معاصر ایران است. درست در لحظه ی تولد رشته ای در ایران که موضوع مطالعه ی آن شهر است. «شهرسازی» به عنوان یک رشته ی دانشگاهی در ایران در ابتدای دهه ی چهل شمسی متولد می شود، در زمانی که شهر بیش از هر زمان دیگری در تاریخ این سرزمین، تغییر و دگردیسی را از سر می گذراند. این کتاب در جلد اول خود از روزهای تولد رشته ی شهرسازی و حتی اندکی پیش از آن آغاز می کند و تا وقوع انقلاب فرهنگی در سال ۱۳۵۹ و بسته شدن دانشگاه ها ادامه می دهد. تاریخ آموزش شهرسازی و صد البته تاریخ تحولات شهر از آن تاریخ به بعد، حکایتی تازه و فصلی نو است که در جلد دوم این کتاب وعده نشر آن از سوی مولفان داده شده است .
همچنان که در مقدمه کتاب از سوی نوید پورجعفر آمده است کتاب حاضر گفتگوهایی است با پیش کسوتان معماری و شهرسازی و دیداری است با شهر در حال پوست اندازی دیروز از دریچه نگاه و فهم کسانی که به فراخور رشته یا حرفه خود شاهد و ناظر این پوست اندازی بوده اند به عبارت دیگر مولفان کتاب کوشیده اند تا این تغییرات را از دریچه ی نگاه و فهم کسانی ببیند که به فراخور رشته یا حرفه ی خود شاهد بی واسطه ی این تغییرات بوده اند و حتی، کم و بیش، سهمی در آن داشته اند. گفتگوهای انجام شده باین صاحب نظران نشان می دهد که این افراد بیشتر از سه طیف مکاتب امریکا و اروپا به خصوص فرانسه و ایتالیا به ایران برگشته اند، می باشد.
کتاب در بیست و سه فصل به سراغ اندیشمندان و صاحب نظران متعددی می رود که از منظر رشته ی شهرسازی، یا کلی تر، دانش شهرسازی با این شهر در حال پوست اندازی مواجه شده اند و به توصیف، تبیین، نقد، یا برنامه ریزی و طراحی آن پرداخته اند. در کنار تغییرات ملموس شهر، ردیابی مسیر آموزش رشته ی شهرسازی در ایران نیز از اهداف مهم این کتاب است. متأسفانه آرشیو قابل اعتنایی از روزهای آغازین آموزش شهرسازی در ایران در دسترس نیست. کتاب حاضر کوشیده است تا این خلأ را به کمک موسسین این رشته که نخستین و بی واسطه ترین راویانش هستند، پر کند.
برای من مطالب بازگو شده از طرف این عزیزان به خصوص نادر اردلان، دکتر بحرینی و دکتر توفیق بسیار جذاب و خواندنی بود و توصیه می کنم که دانشجویان و دست اندرکاران حرفه شهرسازی و معماری حتما این کتاب را مطالعه کنند چرا که مطالب بسیاری دارد که حتما برایشان تازگی دارد و بدین جهت با تاریخ شکل گیری این رشته بیشتر در ایران اشنا خواهند شد. اسامی بیشماری از اساتید جهانی رشته معماری و شهرسازی نظیر لویی کان، کنزو تانگه، لولین دیویس، آرتا ایسوزاکی …که در متون تخصصی امده در این گفتگوها از آنها یاد شده که یا این افراد همکاری در پروژه ای ایران داشته اند یا اساتید ایرانی شاگرد و همکار نزدیک آنها بوده اند. لذا اسامی که در این کتاب آمده نشان می دهد که پیش کسوتان شهرسازی معاصر ایران چقدر با اساتید بین المللی بخ خصوص اروپا و آمریکا حتی ژاپن از نزدیک آشنا بوده و با آنها کار می کرده اند. بدین جهت اشنایی با یکایک آنها و سوابق و تجارب حرفه ای آنها برای کسانی که در این رشته فعالیت می کنند بسیار می تواند ارزشمند باشد.
فهرسـت مطالـب کتـاب:
پیشگفتار
فصل اول: از روزگارِ رفته حکایت (درآمدی بر روش شناسی و مسیر پژوهش)
فصل دوم: گاه شماری بر آموزش شهرسازی در دانشگاه تهران و دانشگاه ملّی ایران
فصل سوم: مهندس نادر اردلان
فصل چهارم: دکتر ایرج اعتصام
فصل پنجم: دکتر گیتی اعتماد
فصل ششم: دکتر سیروس باور
فصل هفتم: دکتر سید حسین بحرینی
فصل هشتم: دکتر داریوش بوربور
فصل نهم: دکتر فیروز توفیق
فصل دهم: مهندس محمدرضا حائری مازندرانی
فصل یازدهم: دکتر سید محسن حبیبی
فصل دوازدهم: مهندس کامران دیبا
فصل سیزدهم: مهندس احمد سعیدنیا
فصل چهاردهم: دکتر اسماعیل شیعه
فصل پانزدهم: دکتر احمد عظیمی بلوریان
فصل شانزدهم: دکتر علی غفاری – مهندس عباس شعیبی
فصل هفدهم: مهندس بهرام فریور صدری
فصل هجدهم: دکتر محمد منصور فلامکی
فصل نوزدهم: دکتر مهدی کوثر
فصل بیستم: دکتر حسین گلابیان
فصل بیست و یکم: دکتر حسنعلی لقائی
فصل بیست و دوم: دکتر حمید ماجدی
فصل بیست و سوم: غایبان و رفته ها
کتاب شناسی
نمایه