پیاده راهها

از مشخصات عمده پیاده راهها که به مراکز خرید پیاده نیز تبدیل شده اند، دسترسی آسان، تنوع کاربریها ، کیفیت محیطی دلپذیر و نقش بالای اقتصادی و اجتماعی آنهاست. مداخله وسائط نقلیه در اینگونه معابر کاهش یافته یا بکلی حذف شده اند. مکانی امن، راحت  و سرزنده همراه با آسایش برای خرید، گردش و گذران اوقات فراغت محسوب می شوند که ساکنین و توریستها را از هر رده سنی و اجتماعی به اینگونه مکانها جذب کرده و موجب تقویت فعالیت های اجتماعی و اقتصادی شهر می گردد.

تنوع یا اختلاط عملکردها از ویژگی های مهم پیاده راهها ست. سرمایه گذاری عظیمی برای امکان پذیر ساختن چنین اختلاطی توسط شرکت های بزرگ چند ملیتی در بسیاری از شهرهای غربی صورت پذیرفته است. الویت ویژه ای به اجازه ساخت كاربري مسكوني در نواحي نزديك به مناطق بدون ترافيك داده شده است، تا فعاليت و زندگي در تمام ساعات شبانه روز دراین نواحی تامين شود. در اين طرحها تسهيلات و خدمات تفريحي از جمله تئاترها، رستورانها و سينماها نيز پیش بینی شده است تا صاحبان آن از منافع اقتصادی جذب توریسم نیز برخودار شوند. بدون شک جلب سرمايه گذاران جديد، باعث تقويت و پايداري يك منطقه بدون ترافيك مي شود. همچنین وجود برند های معروف و شناخته شده، فروشگاهها، رستورانها و فست فوتهای زنجیره ای همراه با امکانات رفاهی دیگر برای رفاه و آرامش استفاده کنندگان از مشخصات دیگراینگونه خیابانهای پیاده می باشد که بسیاری از جمله گردشگران را برای خرید و گذران اوقات فراغت به این مکانها فرا می خواند.

همانطوریکه در کتاب ” شهرهای پیاده مدار” اشاره کرده ام، فرصت شناسي هم در موفقيت اینگونه طرحها نقش تعيين كننده دارد. همه نمونه ها تضمين كننده تداوم پايدار موفقيت منطقه بدون ترافيك نيست، گاهي موفقيت هاي اوليه به شكست منتهي مي شوند.  مثلا” ایجاد منطقه بدون ترافیک در خیابان استیت شیکاگو در دهه 1980در  کمتر از یک دهه  با شکست روبرو شد [5]  یا پوموناي كاليفرنيا بعنوان يك خيابان پياده  درسال اول تبليغات زيادي را بخود جلب كرد و به عنوان يك مدل موفق شهرت يافت در شرايطي كه افزايش خرده فروشي 40 درصد بود بتدريج مشتريان خود را از دست داد و پس از 15 سال متروكه شد. اما خيابان پياده اي كه در كالا مازوي ميشيگان احداث شد هر سال 20 درصد افزايش خرده فروشي داشت و طي 15 سال بيش از 84 درصد مغازه ها تغيير مدل يافته و سرمايه گذاري جديد در ساخت و ساز آن 16 ميليارد دلار بود. علت موفقيت اين مورد حمايت همه گروهها در ايجاد و تقويت يك ناحيه مركزي فعال بود” [6].

با این وجود باید توجه داشت، گرچه کاهش سر و صدا، آلودگی هوا، و خطر مرتبط با اتومبیل با ایجاد خیابانهای پیاده در بسیاری از مراکز شهرها تا حدودی مرتفع و این امر مورد استقبال بسیاری قرار گرفته،  اما رقابت مراکز بسیار بزرگ خرید ایجاد شده اطراف شهرها که دارای امکانات وسیعتری از جمله پارکینگ مجانی برای خریداران خود می باشند، تهدیدی جدی برای پیاده راهای ایجاد شده در مراکز خرید مرکزی شهر محسوب می شوند. از طرف دیگر، متاسفانه به علت عدم حضور همیشگی پیادگان در این مکانها، ترس و افزایش جرم جایگزین ازدحام و سر و صدای اتومبیل ها شده است.  بنابراین پتاسیل بالقوه وقوع جرم به مراتب بیشتر از اتومبیل مخل رشد کسب و کار گردیده است. ساکرامنتو در ایالت  امریکا از نمونه های ناموفق مرکز خرید پیاده در مرکز خود می باشد.