صادق خان: شهردار فعلی لندن و رهبر تحول‌گرا
در سه دهه اخیر، مدیریت لندن تحت هدایت سه شهردار با گرایش‌های سیاسی مختلف قرار داشته است. کن لیوینگستون (2000-2008)، بوریس جانسون (2008-2016) و صادق خان (2016 تا کنون). هر کدام از این شهرداران با توجه به وابستگی‌های حزبی و اهداف سیاسی‌شان، سیاست‌ها و برنامه‌هایی را اجرا کرده‌اند که تأثیرات بلندمدتی بر روند توسعه این شهر جهانی داشته است.
کن لیوینگستون به عنوان اولین شهردار منتخب لندن، ابتدا به صورت مستقل (2000-2004) و سپس از حزب کارگر (2004-2008)، نقش کلیدی در توسعه سیاست‌های زیست‌محیطی و حمل‌ونقل ایفا کرد. او به‌خاطر اجرای طرح ترافیک یا کنترل ازدحام (Congestion Charge) که برای کاهش ترافیک و آلودگی هوای مرکز لندن طراحی شده بود، شناخته می‌شود. این طرح نه تنها به کاهش ترافیک کمک کرد، بلکه به تأمین بودجه برای بهبود زیرساخت‌های حمل‌ونقل عمومی مانند اتوبوس‌ها و مترو انجامید. سیاست‌های لیوینگستون عمدتاً بر توسعه پایدار متمرکز بود و او توانست لندن را به یکی از پیشگامان شهرهای دوستدار محیط‌زیست در جهان تبدیل کند.
بوریس جانسون، شهردار بعدی از حزب محافظه‌کار، سیاست‌های اقتصادی و توسعه شهری را به اولویت برنامه‌های خود تبدیل کرد. یکی از مهم‌ترین اقدامات او اجرای شبکه دوچرخه‌سواری عمومی (Boris Bikes) بود که به گسترش فرهنگ دوچرخه‌سواری در شهر کمک کرد. جانسون همچنین توسعه ناحیه شرقی لندن، به‌ویژه منطقه Stratford ، را برای بازی‌های المپیک 2012 پیش برد که به بازسازی و تقویت اقتصاد محلی کمک کرد. او به‌عنوان یک مدافع اقتصاد آزاد، سرمایه‌گذاری‌های خارجی را به شهر جذب کرد و پروژه‌های بزرگی مانند توسعه مسکن و زیرساخت‌های تجاری را در لندن اجرا کرد.
صادق خان، شهردار فعلی و اولین شهردار مسلمان لندن از حزب کارگر، با تمرکز بر مسائل اجتماعی و زیست‌محیطی وارد صحنه شد. او منطقه آلایندگی بسیار کم (ULEZ) را برای کاهش آلودگی هوا و تشویق به استفاده از خودروهای کم‌مصرف و کم‌آلاینده راه‌اندازی کرد. خان همچنین به شدت از گسترش حمل‌ونقل عمومی حمایت می‌کند و تلاش دارد مسکن‌های ارزان‌قیمت برای ساکنان لندن بسازد تا مشکل کمبود مسکن در این شهر را کاهش دهد. او بر موضوعات مرتبط با تنوع فرهنگی و فرصت‌های شغلی نیز تمرکز کرده و برنامه‌هایی برای افزایش فرصت‌های برابر برای همه اقشار جامعه ارائه داده است.
در مجموع، هر یک از این شهرداران به دلیل سیاست‌ها و اهداف متفاوت، مسیرهای مختلفی را برای توسعه لندن انتخاب کرده‌اند. کن لیوینگستون با تمرکز بر محیط‌زیست و حمل‌ونقل، بوریس جانسون با تأکید بر توسعه اقتصادی و پروژه‌های بزرگ، و صادق خان با توجه به مسائل اجتماعی و زیست‌محیطی، تأثیرات قابل‌توجهی بر شهر لندن داشته‌اند. هرچند که شخصیت فردی و پیشینه فرهنگی، علمی، و اجتماعی این شهرداران نیز در شکل‌دهی و اجرای سیاست‌های آنان تأثیرگذار بوده است.
همانطور که در پست‌های قبلی درباره “طرح لندن ۲۰۱۹ و نحوه نظارت بر اجرای آن” توضیح دادم، استراتژی توسعه فضایی لندن در قالب طرح لندن ۲۰۱۹ دارای چارچوب یکپارچه اقتصادی، زیست‌محیطی، حمل و نقل و اجتماعی برای توسعه لندن در ۲۰ تا ۲۵ سال آینده است. این طرح قرار است از سال ۲۰۱۹ تا ۲۰۴۱ اجرا شود و شهرداران از هر جناحی که باشند، باید این طرح را پیاده‌سازی کنند. توسعه اقتصادی و ایجاد ثروت، توسعه اجتماعی و ترویج بهبود محیط زیست در لندن بزرگ از اهداف اصلی طرح لندن است. همچنین، این طرح بر اهداف زیر تأکید دارد:
- اصل برابری فرصت‌ها برای همه مردم
- کاهش نابرابری سلامت و ارتقای سلامت مردم لندن
- دستیابی به توسعه پایدار در انگلستان
- تغییرات آب و هوایی و پیامدهای آن
- ترویج و تشویق استفاده از رودخانه تیمز، به‌ویژه برای حمل و نقل مسافر و بار
- استفاده از منابع موجود برای اجرای استراتژی‌های شهردار
در پست “پایتخت‌داری به سبک لندن” قبلا شرح دادم که صادق خان برنامه‌ای بلندمدت را برای حل مسائل اساسی و بهبود کیفیت زندگی در پایتخت انگلستان تا سال ۲۰۴۱ ارائه داده است که چارچوب آن همان برنامه طرح لندن ۲۰۱۹ است. این برنامه شامل سه محور اصلی مسکن، ترافیک و آلودگی است که هر یک از این مسائل به عنوان عناصر کلیدی در بهبود کیفیت زندگی شهری در نظر گرفته شده‌اند.
صادق خان: شهردار فعلی لندن و رهبر تحول‌گرا
صادق خان، در سال ۲۰۱۶ به عنوان شهردار لندن انتخاب شد و اکنون در سومین دوره‌ی شهرداری خود قرار دارد. اما او کیست و چگونه به این سمت مهم دست یافت؟
صادق خان در سال ۱۹۹۴ وارد شورای منطقه واندزوورث لندن شد و در همان دوره به‌عنوان یکی از اعضای حزب کارگر، فعالیت خود را آغاز کرد. در انتخابات عمومی سال ۲۰۰۵، خان از حوزه انتخابیه توتینگ وارد پارلمان بریتانیا شد. پیش از ورود به مجلس عوام، او یک وکیل متخصص در حقوق بشر بود و با تلاش‌های خود در این حوزه شناخته شد. پس از ورود به پارلمان، صادق خان در سال ۲۰۰۸ به عنوان وزیر امور جوامع در دولت گوردون براون فعالیت کرد و تجربه ارزشمندی در مدیریت مسائل اجتماعی و مدنی کسب کرد.
در سال ۲۰۱۶، او به عنوان اولین شهردار مسلمان لندن انتخاب شد و از همان ابتدا توجهات زیادی را به خود جلب کرد. برخلاف برخی شهرداران قبلی، خان ارتباط نزدیکی با حزب کارگر دارد و به عنوان یکی از چهره‌های برجسته این حزب شناخته می‌شود. او به عنوان منتقد سرسخت دولت محافظه‌کار، دیدگاه‌های خود را در مورد مسائل اجتماعی، اقتصادی و محیط زیستی به وضوح بیان کرده است و همواره بر رشد پایدار و عدالت اجتماعی تأکید داشته است.
صادق خان، نه تنها به دلیل نقش سیاسی خود، بلکه به دلیل پس‌زمینه فرهنگی و قومی، چهره‌ای متمایز در تاریخ شهرداری لندن است. او به عنوان اولین شهردار مسلمان لندن، جایگاهی خاص در سطح بین‌المللی دارد. خانواده او از مهاجران پاکستانی هستند، و این موضوع خان را از نظر تنوع قومی و مذهبی در مقابل شهرداران قبلی لندن متمایز می‌کند. این پیشینه به او امکان داده تا به مسائل تنوع و شمول اجتماعی توجه بیشتری داشته باشد و برنامه‌های مشخصی در این زمینه اجرا کند.
برنامه‌های خان حول سه محور اصلی تمرکز دارد: مسکن مقرون‌به‌صرفه، کاهش آلودگی هوا، و ترویج تنوع و شمول اجتماعی. او در مواجهه با بحران مسکن لندن، تلاش‌های گسترده‌ای برای افزایش دسترسی به مسکن ارزان‌قیمت انجام داده و برنامه‌هایی برای کنترل قیمت اجاره و افزایش ساخت و ساز اجرا کرده است.
در زمینه کاهش آلودگی هوا، او با ایجاد و گسترش منطقه آلایندگی بسیار کم (ULEZ) تلاش کرده تا آلودگی هوا را کاهش دهد و استفاده از خودروهای کم‌مصرف و الکتریکی را تشویق کند. این سیاست‌ها تأثیرات مثبتی بر سلامت عمومی و کاهش آلودگی‌های زیست‌محیطی در لندن داشته است.
خان همچنین برنامه‌های متعددی برای ترویج تنوع و شمول اجتماعی ارائه داده است. او تلاش کرده تا به افزایش مشارکت اقلیت‌های قومی و مذهبی در اداره شهر کمک کند و برنامه‌هایی را برای افزایش فرصت‌های شغلی و برابری اجتماعی اجرا کرده است.
صادق خان و چشم‌انداز لندن ۲۰۴۱: تحول در مسکن، ترافیک، و محیط زیست
صادق خان، شهردار لندن، با رویکردی متمرکز بر سه محور اصلی مسکن مقرون‌به‌صرفه، کاهش ترافیک، و بهبود کیفیت هوا، تلاش می‌کند تا لندن را به شهری پایدار و قابل زندگی تبدیل کند. یکی از بزرگترین اقدامات او در زمینه مسکن، توسعه برنامه‌های ساخت و ساز و بازسازی برای تأمین مسکن‌های ارزان‌قیمت است. هدف این است که تمامی شهروندان لندن، صرف‌نظر از میزان درآمدشان، به مسکن باکیفیت و مقرون‌به‌صرفه دسترسی داشته باشند. صادق خان همچنین برای حمایت از مستأجران، قوانین منصفانه‌تری در بازار اجاره وضع کرده تا امنیت بیشتری برای آن‌ها فراهم شود.
در حوزه مسکن، تحت مدیریت خان میانگین سالانه خانه‌های تکمیل شده به ۳۶ هزار واحد افزایش یافته است که بیش از ۱۰ هزار واحد بیشتر از دوره شهرداری بوریس جانسون است. این دستاوردها به ویژه در بخش خانه‌های مقرون‌به‌صرفه بی‌سابقه بوده‌اند؛ به طوری که در یک سال حدود ۱۹ هزار واحد مسکن ارزان‌قیمت ساخته شد. با وجود این پیشرفت‌ها، هزینه بالای زمین و سرمایه‌گذاری ناکافی همچنان از چالش‌های اساسی به شمار می‌آیند.
در حوزه ترافیک، خان برنامه‌هایی برای کاهش ازدحام و افزایش کارایی سیستم حمل‌ونقل اجرا کرده است. او از طریق گسترش حمل‌ونقل عمومی، توسعه زیرساخت‌های دوچرخه‌سواری و ایجاد مناطق عابر پیاده به دنبال کاهش تعداد خودروهای شخصی در خیابان‌های لندن است. ابتکار “خیابان‌های سالم” یکی از مهم‌ترین طرح‌های او برای ترویج پیاده‌روی و دوچرخه‌سواری و کاهش تراکم ترافیکی است.
در زمینه کاهش آلودگی هوا، خان با گسترش شعاع منطقه آلایندگی بسیار کم (ULEZ)، اقدامات مؤثری برای بهبود کیفیت هوا در مرکز لندن انجام داده است. برنامه‌های زیست‌محیطی خان بر استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر و کاهش انتشار کربن متمرکز است تا لندن تا سال 2041 به شهری پایدار و سبز تبدیل شود. یکی از بزرگترین دستاوردهای خان، گسترش منطقه ULEZ است که به کاهش آلایندگی خودروها و بهبود کیفیت هوا کمک کرده است. با این حال، چالش‌های ترافیکی لندن همچنان پابرجاست و تلاش‌ها برای دستیابی به هدف نهایی یعنی هوای پاک تا سال ۲۰۴۱ ادامه دارد.
به طور کلی، از زمان انتخاب صادق خان به عنوان شهردار لندن در سال ۲۰۱۶، پیشرفت‌های قابل توجهی در حوزه‌های مسکن، حمل‌ونقل و محیط زیست صورت گرفته است. این اقدامات به ویژه در کاهش نابرابری‌های اجتماعی و اقتصادی مؤثر بوده و بر کیفیت زندگی شهروندان تأثیر مثبتی گذاشته است. او همچنین به طور ویژه بر افزایش فرصت‌های شغلی برای اقشار کم‌درآمد و اقلیت‌های نژادی متمرکز شده و برنامه‌هایی برای افزایش تعداد پلیس و امنیت عمومی در لندن اجرا کرده است.
صادق خان در مواجهه با بحران‌های متعددی از جمله حملات تروریستی، برگزیت و همه‌گیری کووید-۱۹ توانسته شهرداری لندن را به خوبی مدیریت کند. در حالی که پیشرفت‌های زیادی در برنامه‌های او برای لندن به ویژه در زمینه مسکن و کاهش آلودگی به دست آمده، برخی چالش‌ها همچنان باقی‌مانده‌اند و تلاش‌های مستمری برای تحقق کامل چشم‌انداز ۲۰۴۱ مورد نیاز است.
در مجموع صادق خان نه تنها به عنوان رهبر سیاسی، بلکه به عنوان نمادی از تغییرات اجتماعی و فرهنگی در لندن شناخته می‌شود. برنامه‌های او، که بر توسعه پایدار، عدالت اجتماعی و زیست‌محیطی تأکید دارند، نقشی کلیدی در شکل‌گیری آینده لندن ایفا می‌کنند و او را به عنوان یکی از شهرداران برجسته و تاثیرگذار این شهر معرفی کرده‌اند.
